<<Wróć do listy artykułów

Poznań, 29go stycznia 2024

Nerwica lękowa – jakie są objawy?

Nerwica lękowa, zwana także zaburzeniem lękowym, to stan, w którym dominującym uczuciem jest lęk. Często wiąże się on z niepokojem, nadmiernym zamartwianiem się i uczuciem napięcia. W mojej praktyce psychoterapeutycznej zauważam, że pacjenci z nerwicą lękową nie zawsze potrafią określić przyczyny swojego niepokoju, choć doświadczają go na co dzień. Zrozumienie głównych objawów tego zaburzenia stanowi klucz do rozpoczęcia skutecznej terapii oraz poprawy jakości życia.

W tym artykule opowiem Ci, jakie są objawy nerwicy lękowej, na co zwrócić uwagę i dlaczego tak ważne jest uzyskanie wsparcia ze strony specjalisty. Bez względu na to, czy Ty sam doświadczasz stanów lękowych, czy martwisz się o bliską osobę, wiedza na temat symptomów pomoże lepiej zrozumieć, z czym wiąże się codzienne funkcjonowanie osoby z zaburzeniami lękowymi.

Czym jest nerwica lękowa i jak powstaje?

Nerwica lękowa to rodzaj zaburzeń psychicznych, w których kluczową rolę odgrywa wszechobecny lęk utrudniający normalne funkcjonowanie. Ten lęk może być związany z konkretnymi sytuacjami (jak w fobiach), ale równie często pojawia się bez wyraźnego powodu. W swojej praktyce wielokrotnie spotykałam pacjentów, którzy mówili: „Boję się, ale nie wiem czego, nie rozumiem, dlaczego serce tak mi wali”. Takie odczucia wywołują duży dyskomfort, poczucie braku kontroli i nierzadko zmuszają do zmiany trybu życia.

Przyczyny nerwicy lękowej mogą być złożone. Należą do nich m.in. obciążenia genetyczne, trudne przeżycia z dzieciństwa (np. brak poczucia bezpieczeństwa, przemoc emocjonalna), a także chroniczny stres w życiu dorosłym. Czasem zaburzenie może mieć swój początek w nagłym wydarzeniu (jak wypadek czy strata), które wywołuje silny stres.

Najczęstsze objawy nerwicy lękowej

Nerwica lękowa objawia się nie tylko w sferze psychicznej, lecz także somatycznej (fizycznej). Pacjenci często odwiedzają różnych specjalistów, bo wierzą, że coś złego dzieje się z ich ciałem. W wielu przypadkach przeprowadzone badania nie wykazują jednak żadnych istotnych nieprawidłowości, a dolegliwości mają podłoże psychiczne.

Oto najczęstsze objawy nerwicy lękowej, z którymi spotykam się w gabinecie:

• Uczucie ciągłego niepokoju – Osoba czuje się w stanie ciągłego „czuwania”, jakby na coś zagrażającego czekała. Często towarzyszy temu trudność w rozluźnieniu się, problemy ze snem i ogólne rozdrażnienie.
• Objawy fizyczne – Przyspieszone bicie serca, pocenie się, drżenie rąk, bóle brzucha czy głowy, ucisk w klatce piersiowej. Czasem pojawiają się też zawroty głowy, duszność i poczucie omdlenia. Zdarza się, że lęk nasila objawy do poziomu ataku paniki.
• Nadmierne analizowanie – Uporczywe zamartwianie się różnymi aspektami życia (zdrowiem, finansami, relacjami), często bez realnej podstawy. W głowie osoby z nerwicą lękową nieustannie pojawiają się czarne scenariusze.
• Unikanie sytuacji wywołujących lęk – Może to być na przykład unikanie wyjścia z domu, jazdy komunikacją miejską, rozmów z nieznajomymi. Osoba dotknięta nerwicą lękową stara się unikać wszystkiego, co mogłoby zintensyfikować uczucie niepokoju.
• Trudności w koncentracji – Gdy organizm jest stale w trybie alarmowym, trudno skupić się na obowiązkach czy przyjemnościach. Może dochodzić do problemów z pamięcią, szybkością przetwarzania informacji lub wykonywaniem codziennych czynności.

To tylko niektóre z możliwych symptomów. W mojej praktyce często widzę, jak objawy nerwicy lękowej potrafią się ze sobą przeplatać, tworząc wyczerpujący chaos. Istotne jest, by zrozumieć, że tak odczuwany lęk nie jest fanaberią czy oznaką słabości, ale realnym cierpieniem, które wymaga uwagi i pomocy.

Jak radzić sobie z objawami nerwicy lękowej?

Najważniejsze, by zrozumieć, że nerwica lękowa nie jest „wyrokiem” – można ją skutecznie leczyć lub przynajmniej znacząco złagodzić jej objawy. Skuteczna terapia opiera się na połączeniu kilku elementów: pracy z psychoterapeutą, zmian stylu życia, ćwiczeń relaksacyjnych, a w niektórych przypadkach także wsparcia farmakologicznego zaleconego przez lekarza psychiatrę.

Poniżej przedstawiam kilka praktycznych wskazówek, które pomagają moim pacjentom odzyskać kontrolę nad życiem:

1. Regularne ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne: Proste techniki, takie jak świadomy oddech brzuszny, skanowanie ciała czy treningi progresywnej relaksacji mięśni (Jacobsona), mogą w szybki sposób uspokajać układ nerwowy.
2. Zdrowy tryb życia: Ograniczenie używek (kofeina, alkohol), zbilansowana dieta i regularny wysiłek fizyczny (np. spacery, joga, pływanie) pomagają utrzymać lepszą równowagę psychiczną i fizyczną.
3. Rozmowa z terapeutą: Psychoterapia, zwłaszcza nurty poznawczo-behawioralne, pomaga nauczyć się rozpoznawać mechanizmy lękowe, zmieniać sposób myślenia i wprowadzać nowe zachowania w sytuacjach wywołujących niepokój.
4. Wsparcie społeczne: Dzielenie się swoimi emocjami z zaufanymi osobami (rodziną, przyjaciółmi) może przynieść ulgę. Poczucie, że nie jest się samemu z problemem, ma ogromne znaczenie dla poprawy stanu emocjonalnego.
5. Ustalanie rozsądnych granic: Często pacjenci znerwicą lękową chcą robić wszystko idealnie, co prowadzi do przeciążenia. Nauka asertywnego odmawiania i świadomego planowania zadań to ważny krok ku redukcji stresu.

Jeśli stwierdzisz, że wprowadzenie tych zmian jest zbyt trudne na własną rękę, nie wahaj się sięgnąć po profesjonalną pomoc. Skonsultuj się z psychoterapeutą lub psychiatrą, który dobierze odpowiednią metodę terapii lub w razie potrzeby zaproponuje leki łagodzące objawy.

Zaproszenie do działania – nie czekaj z pomocą dla siebie

Nerwica lękowa może być bardzo uciążliwa, lecz warto pamiętać, że jest to stan, który można skutecznie leczyć i kontrolować. Jeśli zauważasz u siebie lub u bliskiej osoby opisane wyżej objawy, nie zwlekaj z szukaniem pomocy. Im szybciej podejmiesz działania, tym łatwiej będzie zapobiec długotrwałym konsekwencjom zaburzeń lękowych.

Zapraszam Cię do kontaktu, jeśli potrzebujesz indywidualnego wsparcia lub chcesz dowiedzieć się więcej na temat możliwości terapii. Razem znajdziemy najlepszą drogę do odzyskania wewnętrznego spokoju i pokonania lęku.