Poznań, 15go listopada 2022
Jak znaleźć dobrego psychologa? Na co zwrócić uwagę?
Decyzja o podjęciu terapii lub konsultacji psychologicznej to ważny krok na drodze do zdrowia psychicznego i lepszego samopoczucia. Kiedy już ją podejmiemy, pojawia się kolejne pytanie: „Jak znaleźć dobrego psychologa, który pomoże mi w mojej sytuacji?”. W mojej praktyce psychoterapeutycznej wielokrotnie spotykam osoby, które nie wiedzą, czym kierować się przy wyborze specjalisty. W tym artykule podpowiem Ci, na co zwrócić uwagę i jak rozpoznać psychologa, który faktycznie będzie wsparciem na drodze do zmiany.
1. Sprawdź kwalifikacje i doświadczenie
Choć dyplom i certyfikaty nie gwarantują jeszcze „wyjątkowych umiejętności” specjalisty, odpowiednie wykształcenie to pierwszy krok ku profesjonalizmowi. Na co konkretnie zwrócić uwagę?
- Wykształcenie kierunkowe: Dobry psycholog powinien mieć ukończone studia magisterskie na kierunku psychologii. Jest to podstawowy wymóg, by móc legalnie używać tytułu „psycholog”.
- Kursy i szkolenia podyplomowe: Wielu specjalistów dodatkowo kształci się w konkretnych nurtach terapeutycznych (np. terapia poznawczo-behawioralna, psychodynamiczna, terapia systemowa). To może świadczyć o ich zaangażowaniu w ciągły rozwój.
- Doświadczenie zawodowe: Długość praktyki, staże w placówkach psychologicznych czy praca z określoną grupą (np. młodzieżą, parami) mogą być istotną wskazówką. Psycholog doświadczony w danym obszarze prawdopodobnie lepiej zrozumie Twoje wyzwania.
Niekiedy informacje o kwalifikacjach są dostępne na stronie internetowej specjalisty lub placówki. Jeśli masz wątpliwości, nie krępuj się zapytać o nie podczas pierwszej konsultacji.
2. Zwróć uwagę na obszar specjalizacji
Psychologowie często skupiają się na konkretnej problematyce: zaburzenia lękowe, depresja, uzależnienia, praca z dziećmi, terapia par, wsparcie w kryzysach życiowych czy pomoc w rozwoju osobistym. Warto poszukać kogoś, kto:
- Ma doświadczenie w obszarze, który Cię dotyczy (np. jeśli masz trudności wychowawcze, skorzystaj z pomocy psychologa rodzinnego).
- Pracuje w nurcie, który może odpowiadać Twoim potrzebom (np. terapia systemowa może być idealna dla rodzin, poznawczo-behawioralna – dla osób chcących szybko pracować nad konkretnymi objawami lęku).
Specjalizacja oznacza nie tylko wiedzę teoretyczną, ale również praktyczne podejście do podobnych problemów.
3. Sprawdź opinie i rekomendacje
W dobie internetu łatwo znaleźć opinie na temat danego specjalisty. Chociaż trzeba je traktować ostrożnie (ponieważ każdy przypadek jest inny, a szczęśliwi pacjenci nie zawsze zostawiają recenzje), to pozytywne komentarze i polecenia mogą być dobrym sygnałem.
- Portale internetowe: Niektóre serwisy gromadzą opinie pacjentów. Zwróć uwagę na powtarzające się wątki (np. że psycholog jest empatyczny, rzetelny lub wręcz przeciwnie).
- Pytania do znajomych: Czasem warto zapytać bliskie osoby, czy mają doświadczenia z konkretnym specjalistą. Jednak pamiętaj o różnicach indywidualnych – to, co pomogło im, nie zawsze będzie najlepsze dla Ciebie.
4. Pierwsze spotkanie – czy czujesz komfort i zrozumienie?
Nawet najlepsze dyplomy i super opinie nie zastąpią chemii i relacji między Tobą a psychologiem. Pierwsze spotkanie (konsultacja) to okazja, by zobaczyć, czy:
- Czujesz się wysłuchany/a, bez oceniania i pośpiechu,
- Atmosfera jest na tyle bezpieczna, że potrafisz się otworzyć,
- Psycholog zadaje trafne pytania i wykazuje się empatią,
- Otrzymujesz jasne informacje o możliwym planie działania.
W przypadku gdy czujesz, że „to nie jest to”, masz prawo poszukać kogoś innego. W końcu relacja terapeutyczna opiera się na zaufaniu i zrozumieniu, bez którego trudno o efekty.
5. Etyka i zasady pracy
Dobry psycholog zawsze przestrzega zasad etyki zawodowej. Oznacza to, że:
- Gwarantuje poufność – wszystko, co powiesz, zostaje między Wami (z wyjątkiem nielicznych sytuacji określonych prawem),
- Nie przekracza granic terapeutycznych – unika zbyt spoufalonych kontaktów, nie narzuca swoich poglądów,
- Ma jasne zasady współpracy (np. ile trwa sesja, jak umawiacie się na spotkania, ile kosztuje wizyta),
- Nie podejmuje się pracy w obszarach, w których nie ma kompetencji (lub, jeśli to konieczne, konsultuje się z innym specjalistą).
Warto zwrócić uwagę, czy psycholog daje Ci poczucie bezpieczeństwa i szacunku. Dobrze jest też upewnić się, że przestrzega kodeksu etyki obowiązującego w organizacjach psychologicznych.
6. Sposób pracy i nurt terapeutyczny
Jeśli decydujesz się na psychoterapię (a nie tylko doraźną konsultację), zapytaj o nurt, w jakim psycholog pracuje. Każdy z nich ma swoją specyfikę:
- CBT (poznawczo-behawioralna) – konkretne techniki, praca nad myślami i zachowaniami, częste „zadania domowe”.
- Psychodynamiczna – głębsze wchodzenie w nieświadome procesy i relacje z przeszłości.
- Humanistyczna – nacisk na autentyczność, rozwijanie potencjału i tu i teraz relacji z terapeutą.
- Systemowa – spojrzenie na relacje rodzinne, partnerów, szukanie zmian w systemie, nie tylko w jednostce.
Wybór zależy od Twoich oczekiwań. Jeśli np. chcesz przepracować trudności małżeńskie, może idealna będzie terapia systemowa. Jeśli pragniesz szybkiej ulgi w lęku, pomocna będzie CBT, itd.
7. Nastawienie na współpracę i Twoje cele
Dobry psycholog nie tylko będzie empatycznie słuchać, ale też postawi z Tobą jasne cele lub kierunki pracy. Nie powinien obiecywać cudownych efektów w tydzień, ale też nie może zostawiać Cię w poczuciu, że „coś się może zmieni, a może nie”.
Ważne jest, abyś od początku wiedział(a):
- Czego mniej więcej dotyczyć będzie praca na sesjach,
- Jakie (przynajmniej wstępnie) są proponowane formy pomocy (np. konsultacje indywidualne, terapia par, kilka sesji diagnostycznych),
- Co jest celem lub kierunkiem, jaki sobie wyznaczacie (poprawa relacji, redukcja lęku, lepsze radzenie sobie ze stresem?).
Pamiętaj też, że Twoja aktywność jest kluczowa – to Ty podejmujesz decyzje i pracujesz nad zmianą. Psycholog jest przewodnikiem, wspiera wiedzą i doświadczeniem, ale to od Ciebie zależy, jak dużo skorzystasz z terapii.
Podsumowanie – znajdź kogoś, komu zaufasz
Wybór dobrego psychologa to często kwestia prób i decyzji, kto pasuje do Twojej osobowości i problemów. Nawet najlepiej wykształcony specjalista nie pomoże, jeśli między Wami nie zbuduje się zaufanie i poczucie bezpieczeństwa. Dlatego warto:
- Sprawdzić kwalifikacje i doświadczenie,
- Zwrócić uwagę na specjalizację,
- Dowiedzieć się o nurt i styl pracy,
- Przede wszystkim – upewnić się, że czujesz się komfortowo i widzisz szansę na autentyczne porozumienie.
Jeśli czujesz, że ten właśnie psycholog jest właściwą osobą do wsparcia Cię na drodze zmiany, najprawdopodobniej to dobry wybór. Nie wahaj się natomiast rozważyć innej opcji, gdy pierwsze spotkania nie wzbudzają w Tobie zaufania. To Twoje zdrowie psychiczne i Twoja decyzja.
